چگونه واردبورس شویم؟
برای افرادی که هیچ آشنایی با بورس ندارند و یا اینکه آشنایی آنها ناقص و یا کم است توصیه میشه آموزش چگونه واردبورس شویم؟ رو حتما مطالعه کنند.برای ورود به بورس، ابتدا بهتراست کمی درباره آن مطالعه کنید.پس از کسب اطلاعات کافی باید به یکی از کارگزاری‌های مجاز مراجعه کرده و برای فعالیت در بورس، کد بورسی دریافت کنید.
با دریافت کد بورسی و شروع خرید و فروش، رسماً وارد بازار سرمایه شده‌اید و می‌توانید سهام مختلف را معامله کنید.یکیاز بهترین منابع برای چگونه واردبورس شویم؟ آموزش ویدئویی «آموزش رایگان بازار بورس » است.
فهرست مطالب
چگونه واردبورس شویم؟
برای شروع سرمایه گذاری در بورس می توان چهار گام ابتدایی تعریف کرد که در تصویر زیر مشاهده می کنید:
چگونه واردبورس شویم؟
گام اول چگونه واردبورس شویم؟
دریافت کد بورسی
در مطلب قبلی چگونه واردبورس شویم؟ برایتان نحوه دریافت کد معاملاتی از کارگزاری ها را تشریح کردیم.
بعد از تکمیل ثبت نام و ارائه مدارک مربوطه به کارگزاری و تکمیل فرم سجام تقریبا بعد از سه روز کاری کد معاملاتی برایتان صادر شده و کارگزاری آن را در اختیارتان قرار میدهد.
با استفاده از نام کاربری و رمز عبوری که در اختیار دارید می توانید وارد پروفایل کاربریتان شوید و با واریز وجه به حساب پرتفوی تان معامله گری را شروع کنید.
از بابت اعتبار و امنیت کارگزاری ها نگران نباشید چون کارگزاری ها زیر نظر بانک مرکزی فعالیت میکنند نمی توانند برای پول هایتان مشکلی ایجاد نمایند.
اگر در شهرستان های کوچک زندگی میکنید و دسترسی به کارگزاری ها برایتان مشکل است به صورت غیر حضوری اقدام به دریافت کد بورسی نمایید که البته باز نیاز به حضور فیزیکی دارید ولی به نسبت مراحل کمتری را طی خواهید کرد.و از طریق پیشخوان دولت این امر میسر شده است.
گام دوم چگونه واردبورس شویم؟
آموزش بورس
در مرحله دوم چگونه واردبورس شویم؟ باید آموزش بورس را شروع کنید.
یادتان باشد هرچقدر برای آموزش دیدن در بورس هزینه کنید و زمان برایش صرف کنید کم است.
مسیر یاد گیری در بازار بورس و اقتصاد مسیری طولانی اما شیرین است.شاید بزرگترین مشکل بورس این است که از زمان تصمیم گیری کاربر برای سرمایه گذاری تا شروع سرمایه گذاری در بورس بیش تر از یک هفته طول نمی کشد.
همین موضوع در نهایت به ضرر بورس و اقتصاد کشور ختم می شود. اما چرا؟
اگر معامله گری هم مانند پزشکی ٬ مهندسی و یا هر رشته تحصیلی دیگر نیاز به گذراندن دوره ای دو ساله یا بیشتر داشت آن وقت شاهد ضرر کردن افراد در بورس نبودیم و این بد بینی نسبت به بورس ایجاد نمی شد.
ولی متاسفانه برای شروع معامله گری هیچ امتحان ورودی نیاز نیست از همین رو شخص بدون اینکه حتی الفبای تحلیل گری را بلد باشد سهم میخرد ضرر میکند و از بورس ایران و تحلیل ناپذیر بودنش حرف می زند.
پس بدون اینکه آموزش ببیندید به هیچ عنوان هیچ سهمی را نخرید و به توصیه های دیگران نیز گوش ندهید.
اگر بدون اینکه از اصول سرمایه گذاری و علم تحلیل گری چیزی بدانید و بخواهید صرفا بر اساس توصیه های دیگران سهمی را بخرید همانند فرد نابینایی میشوید که در بازاری شلوغ دست در دست فرد دیگری در حال راه رفتنید کافیست دستتان را ول کند تا اتفاقات بدی برایتان بیفتد.
گام سوم چگونه واردبورس شویم؟
تهیه پول
گام سوم از درس چگونه واردبورس شویم؟ نحوه سرمایه گذاری در بورس تهیه پول برای خرید سهام می باشد.ولی به چقدر پول برای سرمایه گذاری در بورس نیاز است؟ حداقل پول برای خرید سهم در بورس 500 هزار تومان و برای حداکثرش هم محدودیتی وجود ندارد.
در مطلب چگونه واردبورس شویم؟ باید خدمتتان عرض کنیم که باید خیلی مراقب رفتار های هیجانی در زمان خرید سهم باشید.
وقتی تازه کار هستید نیازی نیست بیشتر از یک الی دو میلیون پول وارد بورس کنید.
برای مثال در یک بازه زمانی یک ساله سعی کنید ماهی ۵۰۰ هزارتومان به سرمایه تان در بورس اضافه کنید و بعد از اینکه تجربه تان در این زمینه بیشتر شد سرمایه تان را بیشتر کنید.
گام چهارم چگونه واردبورس شویم؟
معامله گری
در چگونه واردبورس شویم؟ خواهی آموخت که چگونه شروع به معامله گری کنید.
مهم ترین نکته در معامله گری کنترل هیجانات می باشد.بعد از اینکه شروع به کار کردید بارها مشاهده خواهید کرد سهمی که دیروز منفی بود امروز صف خرید می شود و مثبت پنج درصد صعود میکند.
کانال های تلگرامی زیادی هم از این سهم و آینده درخشانش صحبت می کنند و ممکن است شما را هیجان زده کنند تا این سهم را بخرید ولی باید بتوانید بر هیجان خود غلبه کنید.
یکی از مهم ترین ویژگی های یک معامله گر خوب توانایی غلبه بر هیجانات و حس ترس و طمع است . اگر نتوانید جلوی حس هیجان٬ ترس و طمع خود را بگیرید هیچ وقت نمی توانید در بورس موفق شوید.
در آخرین مطلب درس چگونه واردبورس شویم؟ توصیه می کنیم سرگذشت زندگی افراد موفق در بورس دنیا را بخوانید تا از آنها به عنوان الگویی برای معامله گری استفاده کنید.
شاید اصطلاحاتی را شنیده باشید و این پرسش برایتان پیش آمده باشد که کاربرد این اصطلاح در بورس چیست و چه مفهومی دارد.درادامه مقاله چگونه واردبورس شویم؟ مهمترین و رایج‌ترین اصطلاحات بورسی را یاد خواهید داد
اصطلاحات رایج در بورس
سهم چیست؟
سهم یک برگه دارای ارزش یا همان ورق بهادار است که با خرید آن می‌توانیم بخشی از مالکیت یک شرکت را در اختیار داشته باشیم.اگر شرکت را یک کیک بزرگ در نظر بگیریم، این کیک به قسمت‌های دقیقا مساوی تقسیم شده و هر قسمت از این کیک یک سهم است.
به زبان ساده می‌توان گفت که هر سهم حاصل تقسیم سرمایه یک شرکت بر یک عدد مشخص است.ارزش اسمی هر سهم طبق قانون ۱۰۰۰ ریال است.
البته ارزش اسمی شرکت‌های مختلف با توجه به وضعیت فعالیتی که دارند.ممکن است عددی بیشتر یا کمتر از این مقدار باشد.با استفاده از ارزش اسمی سهم می‌توان تعداد سهام و میزان سرمایه یک شرکت را تعیین کرد.
برای مثال، اگر سرمایه یک شرکت در ترازنامه ۱۲۰۰ میلیارد ریال باشد،با تقسیم این عدد بر ۱۰۰۰ ریال، تعداد سهام آن به دست می‌آید که ۱٫۲ میلیارد عدد است.شرکت‌ها برای تأمین هزینه‌های خود می‌توانند سهام خود را به عموم مردم بفروشند.
پس اگر کسی سهام شرکتی را بخرد، مالکیت بخشی از آن را در اختیار دارد و می‌تواند در رأی‌گیری مجمع عمومی آن شرکت کند.سهامدار می‌تواند در سود شرکت سهیم شود و علاوه بر آن، از افزایش ارزش سهمش بهره‌مند شود.
تا اینجا از درس چگونه واردبورس شویم؟ با مفهوم سهم اشنایی کامل پیدا کردید.
سود هر سهم (EPS):
اگر کل سودي را که شرکت در پايان سال مالي خود، بدست مي آورد.
بر تعداد سهام منتشر شده توسط شرکت تقسيم کنيم.
سود هر سهم یا EPS هر سهم بدست خواهد آمد که مخفف عبارت انگلیسی earning per share است.
براي مثال، اگر براساس اطلاعات مندرج در صورت سود و زيان، کل سود خالص شرکت در پايان سال مالي 500 ميليون تومان و تعداد سهام شرکت هم يک ميليون سهم باشد،
سود هر سهم 500 تومان خواهد بود: 500=1/000/000 ÷ 500/000/000
سود تقسیمی هر سهم (DPS):
اگر به خاطر داشته باشيد درمقاله چگونه واردبورس شویم؟ گفتيم که شرکت ها، لزوما همه سودي را که در پايان سال مالي بدست مي آورند، بين سهامداران توزيع نمي کنند و بخشي از آن را براي اجراي برنامه هاي توسعه اي شرکت، نگه مي دارند.
ميزان سودي که به ازاي هر سهـم، بين سهامداران توزيع مي شود، سود تقسيمي هر سهم يا اصطلاحا DPS مي گويندو مخفف عبارت انگلیسی per share dividend است.
اگر در مثال قبل، شرکت به ازاي هر سهم، 300 تومان از 500 تومان سود را توزيع کند، DPS شرکت 300 تومان خواهد بود.تصميم گيري درخصوص ميزان تقسيم سود، در مجمع عادي ساليانه و با رأي گيري از سهامداران انجام مي شود.
پس از تصويب مبلغ سود تقسيمي، شرکت موظف است حداکثر ظرف مدت 8 ماه، اين مبلغ را به سهامداران بپردازد.سود تقسيمي هر سهم، به افرادي تعلق مي گيرد که در زمان برگزاري مجمع شرکت، سهام آن شرکت را در اختيار داشته باشنـد.
لازم به ذکر است که شرکت‌ها، سياست‌هاي متفاوتي درخصوص تقسيم سود دارند، برخي ترجيح مي‌دهند بيشتر سود سهام را بين سهامداران تقسيم کنند.اما برخي ديگر درصد کمي از سود را تقسيم کرده و بخش عمده آن را به تأمين نقدينگي مورد نياز براي انجام طرح‌هاي توسعه‌اي، اختصاص مي‌دهند.سرمايه‌گذاران بايد هنگام انتخاب سهام، به سياست شرکت در توزيع سود توجه داشته باشند،
براي مثال، افرادي که دريافت سود مستمر براي آنها مطلوبيت دارد، ترجيح مي‌دهند سهام شرکت‌هايي را بخرند که سود تقسيمي آنها بيشتر است،اما افرادي که ديد بلندمدت دارند، بيشتر به سراغ شرکت‌هايي مي‌روند که بجاي درصد تقسيم سود زياد، بخش عمده سود ساليانه را صرف توسعه فعاليت‌هاي شرکت مي‌کنند.
البته به جز تصمیم و رای اکثریت سهامداران عوامل دیگری در تعیین این سود نقش دارند که عبارتند از کف و سقف قانونی آن، قوانین مرتبط به اندوخته قانونی و سود تقسیمی و …
P/E:
از تقسیم قیمت هر سهم بر سود هر سهم عددی حاصل می گردد که به آن p/e می گویند و معیاری است برای مقایسه شرکت های یک صنعت و وضعیت آنها که در تحلیل بنیادی بکار می رود.
نماد
نماد عبارت است از کد یا نام اختصاری شرکت‌ها که برای سهولت شناسایی و دسته‌بندی آنها در بورس مورد استفاده قرار می‌گیرد.
معمولا حرف اول در یک «نماد» نشان‌دهنده صنعت مربوطه و بخش دوم خلاصه‌ای از نام شرکت است.به‌عنوان‌مثال شرکت ملی مس ایران با نماد «فملی» یا پالایشگاه نفت بندرعباس با نماد «شبندر» در بازار بورس و تالارهای معاملاتی معرفی میشوند.
به‌عنوان‌مثال تمام شرکت‌های بورس اوراق بهادار تهران که در گروه بانک‌ها، مؤسسات اعتباری و سایر نهادهای پولی فعالیت میکنند نمادشان با حرف «و» شروع میشود.
توقف نماد:
گاهش اوقات، معاملات سهام برخي شرکت ها در بورس بصورت موقتي، متوقف مي شود.
در اين حالت، اصطلاحا مي گويند نماد شرکت متوقف شده است.عمدتا بورس زماني نماد يک شرکت را متوقف مي کند که رويدادي حائز اهميت درخصوص آن شرکت اتفاق افتاده باشد،
به نحوي که اين رويداد بتواند موجب افزايش يا کاهش بيش از اندازه قيمت سهام شرکت شود.براي مثال، قبل از برگزاري مجامع ساليانه شرکت، نماد آن شرکت متوقف مي شود،زيرا در مجمع ساليانه، سود سهامداران مشخص خواهد شد و اين موضوع، مي تواند بر قيمت سهم بعد از مجمع، تأثير زيادي داشته باشد.
طبيعتا توقف نماد در اينگونه موارد، به سرمايه گذاران اجازه مي دهد تا پس از انتشار اطلاعات کامل و شفاف شدن وضعيت شرکت، در شرايط يکسان و عادلانـه، درخصوص خريد، فروش و يا نگهداري آن سهم تصميم گيري کنند.
بسته شدن نماد
هر گونه تغییر، اعم از تغییر در اصول اساسی شرکت به مانند تغییر محل، تعدیل EPS، افزایش سرمایه و تعیین اعضای هیئت مدیره و …تنها در صورتی امکان پذیر است که نماد معاملاتی شرکت بسته شود.
یعنی معاملات سهام شرکت تا زمان تصمیم گیری در خصوص موارد فوق تعطیل خواهد شد و نماد شرکت در تابلوی بورس به وضعیت متوقف در خواهد آمد.
لازم به ذکر است، بعد از تصمیم گیری در خصوص موارد فوق و با اجازه سازمان بورس، سهام شرکت مورد نظر با قیمت جدید وارد تابلو خواهد شد یا اصطلاحاً نماد بازگشایی می شود و در اولین روز باز شدن، سهام از قانون حجم مبنا پیروی نکرده و مانند روزهای دیگر سقف و کف قیمتی مجاز نخواهد داشت.
بازار اولیه:
بازار اولیه (به انگلیسی primary market) زمانی شکل می‌گیرد که دارایی برای بار اول مورد معامله قرار می‌گیرد.
بنابراین بازاری که در آن اوراق بهادار شرکت‌ها برای اولین بار عرضه و فروخته میشود، بازار اولیه نام دارد.
بازار ثانویه:
پس از عرضه اولیه سهام در بازار اولیه، می توان آنرا در بازار ثانویه مورد داد و ستد قرار داد در واقع بازاری را که سهام بعد از بار اول خرید و فروش می شود را بازار ثانویه می نامند.
چگونه واردبورس شویم؟عرضه اولیه
عرضه اولیه (IPO) به زمانی گفته میشود که سهام یک شرکت خصوصی برای اولین بار به عموم مردم عرضه میشود.
عرضه‌های اولیه معمولاً توسط شرکت‌های کوچک و جوان که به دنبال سرمایه برای گسترش هستند انجام میشود،
همچنین شرکت‌های بزرگ خصوصی نیز که به دنبال تبدیل‌شدن به سهامی عام هستند، عرضه عمومی اولیه انجام می‌دهند.جزئیات سهامی که عرضه میشود، در امیدنامه به اطلاع سرمایه‌گذاران بالقوه می‌رسد.
از مزایای عرضه اولیه در بورس دستیابی ارزان‌تر به سرمایه، افزایش سرمایه، شفافیت اطلاعاتی و معافیت مالیاتی را می‌توان نام برد.از معایب این کار هزینه‌های قانونی، حقوقی و بازاریابی عرضه اولیه، الزام به افشای اطلاعات مالی، کاهش کنترل و افزایش ریسک دعاوی حقوقی است.
دامنه نوسان:
به مقدار مجازی که هر سهم می تواند طی یک روز در آن بازه تغییر قیمت دهد، دامنه نوسان گویند.
که در حال حاضر این مقدار برای سهام معمولی ۵% و برای شرکت هایی که در بازار پایه فعال هستند ۱۰% است.
در بازههای زمانی و پس از رویدادهای خاص که بازارگردان و یا ناظر بازار صلاح بداند، این دامنه نوسان را از نمادها حذف می کنند تا بنا به مکانیزم عرضه و تقاضا قیمت واقعی سهم مشخص گردد.
سال مالی:
منظور از سال مالي، دوره يک ساله اي است که مبناي محاسبه سود و زيان و ساير گزارش هاي مالي شرکت مي باشد.
سال مالي در بسياري از شرکت ها، از ابتداي فروردين تا پايان اسفند است، اما برخي از شرکت ها، براساس نوع فعاليت خود، سال مالي خود را زمان ديگري، مثلا از ابتداي مهر تا پايان شهريور سال بعد، تعيين مي کنند.
در پايان سال مالي، مجمع ساليانه شرکت برگزار و عملکرد هيئت مديره در طول سال مالـي، مورد ارزيابي سهامداران قرار مي گيرد.
هيئت مديره شرکت موظف است حداکثر ظرف مدت 4 ماه پس از پايان سال مالي شرکت، مجمع عادي ساليانـه را برگزار کند.
صورت های مالی:
برای موسساتی که سیستم حسابداری دوبل یا دوطرفه دارند، گزارشهای استانداردی تهیه میگردد که به آنها صورت های مالی گفته می شود، این صورت ها عموما به ۴ دسته، شامل صورت سود و زیان، ترازنامه، صورت جریان وجوه نقد و صورت سود و زیان جامع، تقسیم می گردند که توضیح درباره تک تک آنها در مقالاتی مجزا ارائه شده است.
ترازنامه:
در بيان عوامل تعيين کننده در قيمت سهام، توضيح داديم که سرمايه گذاران بايد علاوه بر سودآوري شرکت، به ميزان دارايي‌ها و بدهي‌هاي شرکت نيز توجه داشته باشند. طبيعتا براي يک سرمايه گذار مهم است که بداند شرکتي که قصد دارد در آن سرمايه‌گذاري کند، چه ميزان دارايي، اعم از پول نقد، ملک، ماشين‌آلات و… دارد. ميزان بدهي‌ها و تعهدات شرکت به بانک‌ها، تأمين‌کنندگان مواد اوليه و… چقدر است؟ و در مجموع، آنچه که به عنوان سرمايه سهامداران شرکت يا اصطلاحا، حقوق صاحبان سهام، پس از کسر بدهي‌هاي شرکت از دارايي‌هاي آن باقي مي‌ماند، چقدر است؟ همه اين اطلاعات، از طريق مطالعه ترازنامه شرکت قابل مشاهده است. در واقع، ترازنامه که همانند صورت سود و زيان، در پايان دوره مالي شرکت براي اطلاع سهامداران منتشر مي‌شود، همانند يک تصوير واضح و شفاف، وضعيت شرکت را ازنظر ميزان دارايي‌ها، بدهي‌ها و حقوق صاحبان سهام نشان مي‌دهد. سرمايه‌گذاران براي مشاهده ترازنامه شرکت‌ها نيز همانند صورت سود و زيان، مي‌توانند به پايگاه اينترنتي www.codal.ir مراجعه کنند.
صورت جریان وجه نقد:
نشان میدهد که جریان مالی در بخش های عملیاتی، سرمایه گذاری و تامین مالی چگونه بوده است.
صورت سود و زیان:
حتما به خاطر داريد که گفتيم يکي از مهمترين معيـارها براي انتخاب سهام يک شرکت، ميزان سودآوري آن شرکت است. طبيعتا هر اندازه ميزان سودآوري يک شرکت در مقايسه با قيمت سهام آن شرکت در بورس، بيشتر باشد، مي تواند يکي از نشانه هاي ارزنده بودن سهم باشد. اما چگونه مي شود از ميزان سودآوري يک شرکت مطلع شد؟ صورت سود و زيان، بخوبي بيانگر ميزان سود يک شرکت در پايان سال مالي است. شرکت ها موظفند در پايان سال مالي، صورت صورت و زيان خود را منتشر و از اين طريق، ميزان سودآوري خود را به سهامداران اطلاع دهند. در صورت سود و زيان، مواردي مانند ميزان فروش شرکت ها، ميزان هزينه هاي آنها و ساير اطلاعات با اهميت مربوط به عملکرد شرکت قابل مشاهده است. سهامداران براي مشاهده صورت سود و زيان شرکت ها، مي توانند به پايگاه اينترنتي www.codal.ir (خوانده شود کدال نقطه آي آر) مراجعه کنند.
ارزش ذاتی
ارزش ذاتی (Intrinsic value) در علوم مالی به ارزش واقعی سهام یک شرکت یا یک دارایی اطلاق میشود که بر پایه بررسی تمامی ابعاد کسب‌وکار مورد نظر، از جمله صورت‌های مالی ، پتانسیل رشد سودآوری شرکت در سال‌های آینده و لحاظ دارایی‌های مشهود و نامشهود انجام گرفته است.
با این تفاسیر شاید برای شما این سؤال به‌وجود آید که چه تفاوتی بین قیمت بازار و قیمت یا ارزش ذاتی یک سهم وجود دارد؟ بگذارید با یک مثال توضیح دهیم. فرض کنید قیمت بازار سهم شرکت الف، هم اکنون ۲۰۰ تومان است. به‌بیان‌دیگر، سهام شرکت الف هم‌اکنون با قیمت ۲۰۰ تومان در بورس در حال خریدوفروش است؛ اما سرمایه‌گذاران زیادی همچنان متقاضی خرید این سهم هستند. اگر از سرمایه‌گذاران خریدار سهم سؤال کنید که چرا قصد دارید سهام این شرکت را خریداری کنید؟ پاسخ همه آنها این خواهد بود که «به نظر ما، این سهم بیشتر از ۲۰۰ تومان ارزش دارد.» معنی این جمله این است که ارزش واقعی سهام شرکت الف، از نگاه آنها بیشتر از قیمت بازار این سهم است. بنابراین، در یک تعریف ساده، ارزش ذاتی یک سهم، بیانگر قیمتی است که سرمایه‌گذاران برای سهم قائل هستند. طبیعتا اگر از دید سرمایه‌گذاران، ارزش ذاتی یک سهم پایین‌تر از ارزش بازار آن سهم باشد، این سهم گزینه مناسبی برای فروش خواهد بود.
گفتنی است ارزش ذاتی یکی از پارامترهای کلیدی در تحلیل بنیادی محسوب میشود. تحلیلگران با در نظر گرفتن دارایی‌های مشهود و نامشهود و محاسبه سودآوری شرکت در سال‌های آتی، ارزش ذاتی شرکت را به‌دست می‌آورند و آن را با ارزش روز سهم مذکور مقایسه میکنند. تصمیم درباره خرید یا فروش سهم توسط تحلیلگران به‌تفاوت قیمت ارزش ذاتی و ارزش روز بازار آن بستگی دارد.
اوراق بدهی
اوراق بدهی مانند اوراق قرضه دولتی و شرکتی، گواهی سپرده نوعی ابزارهای بدهی هستند که با شرایط معین بین دو طرف معامله میشوند. به‌بیان‌دیگر اوراق بدهی اسناد یا اوراق بهاداری هستند که به‌موجب آن شرکت انتشاردهنده متعهد میشود مبالغ مشخصی(بهره سالانه) را در زمان‌هایی خاص به دارنده آن پرداخت کند و در زمان مشخص(سررسید) اصل مبلغ را بازپرداخت کند. دارنده اوراق به‌عنوان بستانکار حق دریافت اصل و بهره آن را دارد، ولی هیچ مالکیتی در شرکت ندارد. خریدار این نوع اوراق در واقع به شرکت‌های بزرگ و دولت وام میدهد و با کمک آن سود ثابتی را به دست می‌آورد.
انواع روش های تحلیلی در بازار سرمایه:
دراین مقاله چگونه واردبورس شویم؟ خواهید آموخت بطور عمومی سه نوع روش تحلیلی در بازارهای مالی رایج است که عبارتند از روش تکنیکال یا فنی، روش فاندامنتال یا بنیادی و تئوری مدرن پورتفو (MPT) . استفاده ترکیبی و مناسب از هر کدام از این روش ها می تواند ما را در کسب بازده مناسب یاری کند.
تحلیل تکنیکال و بنیادی
تحلیل بنیادی (Fundamental Analysis) به دنبال محاسبه ارزش ذاتی هر سهم است و به این منظور به مطالعه هر چیزی، از وضعیت کلی اقتصاد و صنعت تا وضعیت مالی شرکت و مدیریت آن می‌پردازد؛ اما تحلیل تکنیکال (Technical Analysis) از طریق مطالعه آمارهای فعالیت بازار مانند قیمت و حجم معاملات، به دنبال شناسایی الگوها و روندهایی است که نشان‌دهنده حرکت آینده یک سهم به آن‌سو هستند. تحلیلگران بنیادی در جست‌و‌جوی این هستند که ارزش ذاتی سهام چقدر است و براساس دانسته‌های بنیادی اقدام به خرید و فروش و کسب سود میکنند؛ درحالی‌که تحلیلگران تکنیکال بر این باورند که کلیه اطلاعات در قیمت سهام نهفته است و با تشخیص روندها و الگوها می‌توان به سود رسید.
تحلیل تکنیکال:
براساس نمودار قیمت سهام و پیشینه ی آن انجام می شود و بر سه اصل استوار است:۱- تاریخ تکرار می شود(رفتار روندها) ۲-همه چیز در قیمت لحاظ می شود ۳-همواره قیمت ها سقف قبلی خود را می شکنند.
تحلیل فاندامنتال:
براساس روابط علت و معلولی رفتار نموده و بر دو قسم بالا به پایین و پایین به بالا تقسیم میگردد و بر اساس تاثیر عوامل اقتصادی و به استناد به صورت های مالی تحلیل خود را انجام میدهد. خوب است بدانیم تسلط بر این نوع تحلیل به مراتب از تحلیل تکنیکال سختتر است.
تئوری مدرن پورتفو (MPT):
این تئوری که توسط آقای مارکویتز ارائه شد بر پایه تنوع بخشی بر دارایی ها سرمایه گذاری شده استوار است. با این کار ریسک نوسانات دارایی ها را که جنس متفاوتی دارند و رفتار متفاوتی نیز از خود نشان می دهند، کاهش می دهد.
مجامع:
به گردهمايي سهامداران و مديران شرکت که به منظور تصميم گيري درخصوص مسائل مهم شرکت برگزار مي شود، مجمـع گفته مي شود. سهامداران شرکت، متناسب با ميزان سهم خود، در مجامع حق رأي دارنـد. هيئت مديره شرکت موظف است حداقل 10 روز قبل از برگزاري مجمع، آگهي برگزاري مجمع را در روزنامه کثيرالانتشاري که به عنوان روزنامه رسمي شرکت انتخاب شده است، منتشر کند تا سهامداران از اين موضوع مطلع شوند.
مجامع به سه دسته کلی زیر تقسیم میشوند:
مجمع عمومی موسس:
یک بار برای هر شرکت و در زمان تاسیس آن برگزار می گردد و برای اولین بار مدیران و بازرسان شرکت مشخص شده و روزنامه ای که آگهی های شرکت در آن درج شود، مشخص میگردد. این مجمع با حضور صاحبان نیمی از سهام شرکت رسمیت یافته و در غیر این صورت حداکثر برای دو نوبت دیگر قابل تمدید است. اگر دو نوبت بعدی نیز به حد نصاب نرسد، موسسین باید عدم تشکیل شرکت را اعلام کنند.
مجمع عمومی عادی سالیانه:
پس از مشخص شدن اساسنامه شرکت، همه ساله مجمعی تشکیل می گردد. هيئت مديره شرکت موظف است هر سال يک بار، سهامداران شرکت را دعوت کرده و گزارش عملکرد ساليانه خود را به سهامداران ارائه نمايد. به اين گردهمايي، مجمع عمومي ساليانه گفته مي شود. در مجمع عمومي ساليانه، همچنين درخصوص موارد مهمي مانند ميزان سود تقسيمي به سهامداران و انتخاب اعضاي هيئت مديره، رأي گيري مي شود. این مجمع نیز با حضور نیمی از صاحبان سهام رسمیت می یابد و در صورت عدم تشکیل، در نوبت بعدی با حضور هر تعداد از سهامداران رسمیت دارد.
مجمع عمومی فوق العاده:
در مجامع فوق العاده عمدتا درخصوص مواردي مانند افزايش سرمايه شرکت، تغيير نشاني و نام شرکت و… تصميم گيري مي شود.اگر بنا به دلایلی نیاز به تصمیم گیری های مهمی نظیر انحلال یا اعلام ورشکستگی شرکت باشد، خارج از زمان مقرر برای تشکیل مجمع عمومی عادی سالیانه، اعلام اطلاع رسانی عمومی جهت دعوت به مجمع صورت می گیرد. این مجمع همان مجمع عمومی فوق العاده است. این مجمع در نوبت اول با حداقل نیمی از سهامداران تشکیل می شود و در صورت عدم تشکیل در نوبت اول، نوبت دوم با حضور ۳/۱ اعضا نیز رسمی است. همچنین کلیه مصوبات با ۳/۲ آرای حاضر به تصویب می رسد.
شاخص کل
در بورس تهران شاخص بازدهی یا همان شاخص قیمت و بازده نقدی با نام TEDPIX شناخته میشود. این شاخص همان شاخصی است که همیشه در اخبار و رسانه‌ها از آن به‌عنوان شاخص بورس تهران صحبت میشود. شاخص کل در بین فعالان بازار و سرمایه‌گذاران یکی از پرکاربردترین شاخص‌هاست. این شاخص بیانگر سطح عمومی قیمت و سود سهام شرکت‌های پذیرفته شده در بورس است، به‌عبارت‌دیگر تغییرات شاخص کل بیانگر میانگین بازدهی سرمایه‌گذاران در بورس است. برای درک ساده‌تر مفهوم شاخص کل، فرض کنید که شما از تمام شرکت‌های بورسی به تعداد مساوی خریداری کنید. در این صورت تغییرات شاخص کل بورس برابر با میزان بازدهی سبد سهام شما خواهد بود. در واقع شاخص کل تغییرات قیمت سهام و سودهای سالیانه‌ای را که شرکت‌ها به شما پرداخت میکنند، محاسبه میکند.
صندوق‌های سرمایهگذاری قابل معامله در بورس(ETF)
صندوق‌های سرمایهگذاری قابل معامله در بورس ETF یا Exchange Tradable Found نوعی از صندوق‌های سرمایهگذاری است که از دارایی‌های متنوع تشکیل شده و واحدهای آن در طول روز همانند سهام در بازار معامله میشود و ساختاری شبیه صندوق‌های سرمایهگذاری مشترک دارند؛ یعنی شما در طول ساعات و روزهایی که بازار معاملات سهام باز است، می‌توانید یک یا چند واحد از یک صندوق ETF را بخرید، یا چند واحد از آن را بفروشید. شما با خرید واحدهایETF، پول خود را در صندوقی سرمایهگذاری میکنید که با استفاده از یک تیم مدیریت حرفه‌ای سعی میکند تا با تشکیل پرتفویی از سهام و انواع اوراق بهادار سود کسب کند.
می توانید برای آموزش بیشتر این مبحث از مقاله چگونه واردبورس شویم؟ استفاده کنید.
صندوق‌های سرمایهگذاری مشترک
صندوق‌های سرمایهگذاری مشترک (Mutual Funds) یکی از مهمترین سازوکارهای سرمایهگذاری در بازارهای مالی هستند که شرایط بازار را ازنظر ریسک و بازده برای سرمایه‌گذاران مختلف به‌ویژه برای سرمایه‌گذاران مبتدی مساعدتر میکنند. لازم است بدانید در کشورهای پیشرفته معمولا افراد اوراق بهادار را مستقیما معامله نکرده و در عوض پول‌های خود را در صندوق‌های سرمایهگذاری مشترک سرمایهگذاری میکنند. ایده اصلی این صندوق‌ها یک‌کاسه کردن پول‌های کوچک و سرمایهگذاری آنها توسط یک گروه از مدیران با تجربه و حرفه‌ای است.
صندوق سرمایهگذاری شاخصی
هدف صندوق سرمایهگذاری مبتنی بر شاخص (Index fund) انطباق پرتفوی سرمایهگذاری با شاخص بازار سهام است. یک صندوق سرمایهگذاری مبتنی بر شاخص، الزاماً منابع خود را براساس الگوی تعیین شده برای یکی از شاخص‌های موجود در بازار، سرمایهگذاری میکند. شاخص مذکور می‌تواند شاخص کل یا یکی دیگر از شاخص‌های بازار سهام باشد. در این صندوق‌ها تنها زمانی خریدوفروش سهام ضرورت می‌یابد که وجهی به‌واسطه ورود سرمایه‌گذار جدید اضافه یا به دلیل خروج یک سرمایه‌گذار کم شود. مزیت اصلی صندوق‌های سرمایهگذاری مبتنی بر شاخص، هزینه‌های نسبتاً پایین آن و حذف ریسک مدیریت صندوق است.
سبدگردانی (Separately managed account)
سبدگردانی، همان‌طور که از نامش پیداست، چیدمان صحیح دارایی‌ها در قالب یک سبد مشخص است که مالکیت آن کاملاً متعلق به سرمایه‌گذار بوده و میزان هر یک از دارایی‌ها و زمان خریدوفروش آنها نیز به‌دقت توسط سبدگردان تعیین و پایش میشود. ارائه این خدمت مالی به سرمایه‌گذاران در جهان قدمتی بیش از نیم‌قرن دارد، اما در بازار نوپای ایران پس از تجربه ایجاد صندوق‌های سرمایهگذاری مشترک، اخیرا «سبدگردانی» مورد توجه قرار گرفته است؛ هرچند تا پیش‌ازاین نیز تجربه سبدگردانی به‌طور غیررسمی در یک دهه اخیر در بورس تهران وجود داشته است. سبدگردانی فرآیندی است که طی آن فرد خبره در امر سرمایهگذاری با همکاری تیمی از تحلیلگران حرفه‌ای و براساس خصوصیات، سطح ریسک‌پذیری و سرمایه هر سرمایه‌گذار، سبدی مناسب از دارایی‌های سهام، اوراق مشارکت و سکه طلا برای او تشکیل داده و به‌صورت مستمر بر آن نظارت و اعمال مدیریت میکند.
پرتفوی (Portfolio)
پرتفوی یک واژه فرانسوی و به‌ظاهر خیلی پیچیده است.
اما مفهوم کاملاً واضحی در بورس داشته و به مجموعه یا سبدی از دارایی‌های مالی گفته میشود.
به‌بیان‌دیگر پرتفوی ترکیبی مناسب از سهام یا سایر دارایی‌هاست که یک سرمایه‌گذار آنها را خریداری کرده است.
هدف از تشکیل پرتفوی سهام یا سبد سهام، کاهش ریسک غیرسیستماتیک سرمایهگذاری است؛
بدین ترتیب، سود یک سهم می‌تواند ضرر سهام دیگر را جبران کند.
پرتفوی به‌صورت مستقیم توسط سرمایه‌گذاران نگهداری شده یا به‌وسیله سبدگردان‌های حرفه‌ای مدیریت میشود.
بازده سرمایهگذاری در پرتفوی معادل بازده متوسط آن پرتفوی خواهد بود؛
اما ريسك پرتفوی به‌دلیل کاهش ریسک غیرسیستماتیک در غالب موارد كمتر از متوسط ريسك سهام داخل سبد است.
صندوق‌های سرمایهگذاری مشترک و شرکت‌های سرمایهگذاری نمونه‌هایی هستند که به‌صورت پرتفوی سرمایهگذاری میکنند و برای قیمت‌گذاری آنها مهمترین عامل ارزش خالص پرتفوی این شرکت‌هاست.
دارایی تحت مدیریت (AUM)
دارایی تحت مدیریت (Asset Under Management)، نشان‌دهنده ارزش بازار همه دارایی‌های مالی است که یک‌نهاد مالی مانند صندوق سرمایهگذاری، شرکت سرمایه جسورانه یا یک کارگزاری، از طرف مشتریانش به مدیریت آن مشغول است.
دارایی تحت مدیریت معمولا معیاری از اندازه و موفقیت شرکت مدیریت سرمایهگذاری است.
شرکت‌های مدیریت سرمایهگذاری معمولا کارمزدهای خود را به‌تناسب دارایی تحت مدیریت تعیین میکنند،
بنابراین دارایی‌های تحت مدیریت همراه با متوسط نرخ‌های کارمزد تعیین‌کننده اصلی درآمدهای یک شرکت مدیریت سرمایهگذاری هستند.
ارزش خالص دارایی NAV
مفهوم ارزش خالص دارایی (Net Asset Value)در واقع ارزش روز همه دارایی‌ها شامل سهام، مطالبات سود سهام، ملک، اوراق با درآمد ثابت و… پس از کسر ارزش روز بدهی‌ها می‌باشد. اصطلاح NAV معمولا درباره ارزش خالص دارایی شرکت‌های سرمایهگذاری، صندوق‌های سرمایهگذاری مشترک، صندوق‌های شاخصی، ETFها و سبدهای اختصاصی به‌کار می
بازار گاوی
در بازار گاوی (Bull market) تقاضا بسیار زیاد است و عرضه به‌ندرت صورت می‌گیرد.
به‌عبارت‌دیگر، سرمایه‌گذاران با امید به آینده رو به رشد بازار، اقدام به خرید سهام جدید میکنند و فروشندگان نیز تمایلی برای فروش ندارند.
بازار گاوی به دوره‌ای گفته میشود که قیمت‌ها در حال افزایش است.
ویژگی اصلی بازار گاوی، خوش‌بینی، اعتماد سرمایه‌گذاران و انتظار ادامه روند افزایشی است.
بازار گاوی در مقابل بازار خرسی قرار دارد.
بازارهای گاوی و خرسی معمولاً با چرخه‌های تجاری هم‌زمان هستند.
شروع بازار گاوی معمولاً نشان‌دهنده گشایش اقتصادی است، زیرا عقاید عمومی درباره وضعیت اقتصادی آینده، قیمت سهام را تغییر میدهد.
همچنین بازارهای خرسی قبل از رکود اقتصادی شروع میشوند.
بازار خرسی
بازار خرسی (Bear market) موقعیتی است که در آن قیمت اوراق بهادار کاهش‌یافته و خوش‌بینی سرمایه‌گذاران تبدیل به ترس و بدبینی میشود.
به‌بیان‌دیگر در بازار خرسی، جوی منفی بر بازار حاکم است و همین امر رمقی برای سرمایه‌گذاران به‌منظور خرید سهام جدید باقی نمی‌گذارد.
بازار خرسی نباید با اصلاح قیمت‌ها اشتباه گرفته شود، اصلاح قیمت‌ها روند کوتاه‌مدت دارد و کمتر از دو ماه طول می‌کشد.
در اصلاح قیمت سرمایه‌گذاران می‌توانند یک نقطه ورود پیدا کرده سهام را بخرند، درحالی‌که در بازار خرسی نقطه ورود وجود ندارد.
ضریب بتا
ضریب بتا(β) معیاری است که براساس داده‌های تاریخی معاملات سهام بدست آمده و معرف میزان ریسک سیستماتیکی است که سرمایه‌گذار با تصاحب آن سهم نسبت به‌کل بازار متحمل میشود.
بتای یک سرمایهگذاری نشان‌دهنده میزان نوسان آن سرمایهگذاری نسبت به بازار است.
اگر بتا کوچک‌تر از یک باشد، آن سرمایهگذاری نسبت به بازار نوسان کمتر و اگر بتا بیشتر از یک باشد آن سرمایهگذاری نسبت به بازار نوسان بیشتری دارد.
بتای بازار که شامل همه دارایی‌های قابل سرمایهگذاری است، برابر با یک است.
آربیتراژ
آربیتراژ (Arbitrage) به معنی سود بردن از تفاوت قیمتی میان دو یا چند بازار است، از دیدگاه علمی، آربیتراژ احتمال سود بدون ریسک پس از کسر هزینه‌های انجام معامله است. به‌بیان‌دیگر آربیتراژ به معنای بهره گرفتن از تفاوت قیمت بین دو یا چند بازار برای کسب سود است؛ مثلا تفاوت قیمت فلز مس در بورس لندن و بورس شانگهای چین می‌تواندباعث آربیتراژ معامله‌گران مس بین این دو بازار شود.
سود آربیتراژی زمانی ایجاد میشود که یک کالای مشابه در دو بازار مختلف یا در مواردی خاص در دو قالب متفاوت عرضه میشود، اما قیمت‌های یکسانی ندارد.
آربیتراژ این امکان را به وجود می‌آورد که در بلندمدت قیمت‌ها به میزان زیادی از ارزش منصفانه فاصله نگیرند.
با فاصله گرفتن قیمت‌ها در یک بازار از قیمت منصفانه، آربیتراژگران فعال شده و با خرید این کالا از بازارهای دیگر قیمت را به قیمت منصفانه نزدیک میکنند.
در انجام آربیتراژ توصیه میشود که خرید در یک بازار و فروش در بازار دیگر به‌صورت هم‌زمان انجام بگیرد تا از ریسک تغییر قیمت در یکی از بازارها جلوگیری شود.
سهام شناور آزاد
سهام شناور آزاد (Free Float) بخشی از سهام یک شرکت است که دارندگان آن، آماده عرضه و فروش آن سهام هستند و قصد ندارند با حفظ آن قسمت از سهام، در مدیریت شرکت مشارکت کنند و انتظار می‌رود، در آینده نزدیک، قابل معامله باشد. برای محاسبه سهام شناور آزاد باید ترکیب سهامداران بررسی شده و سهامداران راهبردی را مشخص کرد. سهامدار راهبردی، سهامدارانی هستند که در کوتاه‌مدت، قصد واگذاری سهام خود را نداشته و معمولاً می‌خواهند برای اعمال مدیریت خود، این سهام را حفظ کنند.
پولبک Pullback
پولبک Pullback (در لغت به معنی برگشت به عقب می باشد) به برگشت قیمت به سطح مهم قبلی به منظور قدرت گرفتن برای ادامه حرکت گفته میشود به طور مثال اگر خط روندی بشکند و قیمت بعد از مقدار کمی دور شدن از خط روند در حرکت اصلاحی خود به خط روندش سری بزند و برگردد به آن پولبک گفته میشود.)
در مقاله چگونه واردبورس شویم؟ با انواع اصطلاحات بورسی آشنا شدید امیدوارم این مقاله برای شما آموزنده بوده باشه وسطح علمی شملرو بالا برده باشد.
آموزش بیشتر در کانال آپارات : www.aparat.com/amozeshisho
نویسنده و گردآورنده : محمد باغدار
