5 نکته درباره بهترین نسبت p/e

نسبت p/e چیست؟

اگر شما حتی برای مدت کمی در بورس فعالیت کرده باشید، حتماً جملاتی مثل: نسبت p/e این سهم پایینِ p/e این سهم چند وقتِ خیلی بالا رفته، نسبت p/e این سهم خیلی مناسبِ و…. به گوش شما خورده است. نسبت p/e یکی از اصطلاحات رایج بورسی است که کاربرد زیادی در بین سرمایه گذاران در بورس دارد. برای بسیاری از افراد که آشنایی زیادی با این نسبت ندارند سؤال اینجاست که نسبت p/e چه کاربردی دارد و چرا انقدر در بین سرمایه گذاران در بورس مهم است. به همین دلیل تصمیم گرفتیم مقاله‌ای درباره نسبت P/E در آموزشیشو بنویسیم و مفهوم p/e را به صورت ساده برای شما شرح دهیم. پس اگر علاقه‌مند به آشنایی بیشتر با نسبت p/e هستید تا انتهای مقاله با ما همراه باشید.

انواع روش‌های ارزش گذاری سهام در بازار بورس

در تحلیل‌های بنیادین، معمولاً سهمها ارزش‌گذاری می‌شوند و طبق این ارزش‌گذاری‌ها اگر قیمت جاری سهم در بازار کمتر از ارزش واقعی سهم مدنظر ما باشد، علاقه‌مندی برای خرید آن سهام بیشتر خواهد شد. فرض کنید طبق محاسبه و پیش‌بینی ما سهمی 1000 تومان ارزش دارد، اما در حال حاضر این سهم در بازار بورس باقیمت 500 تومان در حال خریدوفروش است. پس طبیعتاً حالا زمان مناسبی برای خرید این سهم خواهد بود. همین اتفاق ممکن است در حالت عکس رخ‌داده باشد. مثلاً سهمی بیش از 500 تومان ارزش نداشته باشد، ولی قیمت جاری آن بالای 1000 تومان باشد. در این حالت هست که سهم بیش از ارزش واقعی و متناسب خود قیمت دارد.

برای این که بدانیم یک سهم تا چه انداره ارزشمند و سودآور است باید به سراغ روش‌های محاسبه ارزش سهام برویم. ارزش سنجی سهام بر اساس پنج روش مختلف محاسبه می‌شود؛  ارزش دفتری، ارزش بازار، ارزش جایگزینی، جریان نقد آزاد FCF و اساسی‌ترین روش ممکن یعنی P/E. در این بخش به توضیح چگونگی محاسبه P/E خواهیم پرداخت و شما را با کاربردهای ارزنده و با اهمیت آن در شرایط مختلف آشنا خواهیم کرد.

آشنایی با نسبت p/e

به نظر می‌رسد که قبل از هر چیزی بهتر است با صورت‌های مالی آشنا شویم. تمام شرکت‌های فعال در بازار سرمایه، موظف‌اند در دوره‌های مشخصی (معمولاً ۳ ماهه) گزارش‌هایی از عملکرد خود به سازمان بورس ارائه دهند. این گزارش‌ها را «صورت‌های مالی» می‌نامند.

شامل ۴ صورت مالی به نام‌های

• ترازنامه
• صورت مالی سود و زیان
• صورت سود و زیان جامع
• صورت جریان وجه نقد

در صورت سود و زیان، اطلاعات مربوط به درآمد و هزینه‌های شرکت ثبت می‌شود که این هزینه‌ها می‌تواند شامل هزینه‌های عملیاتی، هزینه بهره، هزینه استهلاک، هزینه مالیات و غیره باشد. اگه کل این هزینه‌ها را از درآمد شرکت کم کنیم، سود خالص شرکت به‌دست می‌آید. با تقسیم این سود بر تعداد کل سهام عادی شرکت، سود به ازای هر سهم یا EPS به‌دست می‌آید. اطلاعات بیشتر در مورد انواع EPS و سود نقدی سهم را در اینجا بخوانید. حال که با EPS و صورت‌های مالی آشنا شدید، بهتر است به نسبت P/E بپردازیم.نسبت P/E که نسبت قیمت به سود هر سهم نیز نامیده می‌شود، از قدیمی‌ترین و پرکاربردترین نسبت‌های مالی در بحث ارزش‌گذاری سهم است.

اگرچه در محاسبه نسبت p/e معمولا از سود تحقق یافته استفاده می شود، اما گاهی ممکن است تحلیلگران از سود پیش بینی شده هم استفاده کنند. در این صورت باید توجه داشت چون مقدار سود تخمین زده شده است و عدد دقیقی نیست، مقدار P/E نیز دقیق نخواهد بود

نسبت p/e چیست و چطور محاسبه می‌شود؟

P حرف ابتدایی واژه Price به معنای قیمت و منظور از E، EPS یا همان سود است. در این باب اصطلاح معاملاتی رایجی به وجود آمده که P/E را به‌غلط و اشتباه با عنوان «نسبت قیمت به درآمد» عنوان می‌کنند، اما درواقع P/E «نسبت قیمت به سود» و یکی از مهم‌ترین نسبت‌های مهم مالی است که دربالااشاره شد. برای مشاهده و محاسبه P/E کافی است به سایت سازمان بورس تهران مراجعه کرده و نماد سهام موردنظر خودتان را جستجو کنید. با باز شدن صفحه جدید، ریز جزئیات اطلاعات سهام آن شرکت به‌صورت مرتب و طبقه‌بندی‌شده روی صفحه مانیتور پدیدار خواهند شد.
P/E که در میانه صفحه‌نمایش داده می‌شود حاصل تقسیم «قیمت پایانی» بر EPS فعلی است. «قیمت پایانی» سهم با عنوان «قیمت روز» یا «قیمت فعلی» هم شناخته می‌شود. اغلب نوسانات موجود در P/E به وضعیت اقتصادی نظیرِ تورم بستگی دارد.
مثال:
فرض کنید برای خرید سهمی 1000 تومان می‌پردازید و طبق EPS وضع‌شده، سالانه 20% معادل 200 تومان سود به سهم شما تعلق خواهد گرفت. حالا با تقسیم هزینه پرداخت‌شده اولیه که همان 1000 تومان است، به سودی که هرسال شرکت مربوط به سهم سرمایه‌گذار اضافه خواهد کرد، تعداد سال برگشت پول اصلی را به‌دست خواهیم آورد؛ که در این مثال P/E برابر با عدد 5 خواهد شد. یعنی 5 سال طول می‌کشد تا 1000 تومانی که از طریق شرکت مربوطه وارد بورس کرده‌اید، دو برابر شود. البته این نکته را هم یادآور شویم که امکان تغییر P/E باکم وزیاد شدن سوددهی شرکت یا همان EPS کم‌وزیاد خواهد شد. معمولاً شرکت‌ها هر سه ماه یک بار اطلاعات جدید و مربوط به EPS را در اختیار عموم قرار می‌دهند و P/E را به‌روز می‌کنند. در عکس زیر نمونه‌ای از P/E یک سهم را مشاهده می‌کنید.

مفهوم نسبت p/e

P/E چه مقدار باشد تا اقدام به خریدوفروش سهام کنیم؟

نسبت p/e هر سهم درواقع انتظار سرمایه‌گذار از چشم‌انداز آینده آن شرکت، برای رشد و توسعه است. علاوه بر این P/E می‌تواند نشان‌دهنده سطح ریسک شرکت نیز باشد. معمولاً نسبت P/E نشان‌دهنده نظر سرمایه‌گذاران درباره آن شرکت است و عموماً این عدد برای شرکت‌هایی که رو به رشد هستند، مقدار بالاتری خواهد داشت. درواقع هر چه نسبت P/E بالاتر باشد، میزان خوش‌بینی بازار به آن شرکت بالاتر خواهد بود. در این حالت باور پایه بر این است که شرکت توانایی رشد سود یا افزایش قیمت سهام را دارد. با همین استدلال شرکت‌هایی که بازار دید مثبتی نسبت به آن‌ها ندارد، معمولاً از نسبت P/E پایین‌تری برخوردار هستند؛ چراکه بازار نسبت به رشد و سودآوری یا افزایش قیمت سهام آن‌ها خوش‌بین نیست.

نسبت p/e بالا یک سهم نشانه چیست؟

نسبت p/e پایین یک سهم نشانه چیست؟

چگونگی ارزش‌گذاری سهام با نسبت p/e

همان‌طور که در ابتدای مطلب گفتیم مهم‌ترین کاربرد P/E، ارزش‌گذاری سهام است. فرض کنید طبق تحلیل و ارزیابی‌هایی که انجام داده‌اید، متوجه شده‌اید EPS یک سهام از عدد A به B در حال تغییر است. حالا فرض کنید که این پیش‌بینی درست باشد؛ در مرحله بعد باید حساب کنید که قیمت این سهام، درصورتی‌که به‌اندازه B سود کند، چقدر خواهد شد؟ اینجا، درست همان نقطه‌ای است که P/E وارد عمل خواهد شد. P/E را در EPS ضرب کنید. عدد جدیدی که از حاصل‌ضرب EPS و P/E حاصل خواهد آمد، قیمت جدید سهام را به شما نشان می‌دهد. اگر این قیمت جدید بالاتر از قیمت فعلی سهام در بازار باشد، یعنی سهام موردنظر توانایی و پتانسیل رشد را خواهد داشت و خوب است که برای خرید آن اقدام کنید. مراقب باشید که در طی محاسبات اشتباهی رخ ندهد که رسیدن به عدد اشتباهی، شمارا به اقدام و تصمیم اشتباه و زیان باری هدایت خواهد کرد.

نکاتی درباره نسبت p/e در بورس

•   p/e -1  یک نسبت است و از تقسیم P یا PRICE یا قیمت روز سهم بهEPSیا E یا سود هر سهم به دست می‌آید.
• به لحاظ نظری، P/E یک سهم به ما می‌گوید که سرمایه‌گذاران حاضرند چند ریال به ازای هر ریال سود بپردازند.
• تفاسیر بسیاری پیرامون دلیل پایین بودن P/E یک شرکت وجود دارد.
• یکی از تاثیر گذار ترین آیتم های موثر در نسبت p/e یک شرکت سود یا eps آن شرکت است. وقتی شرکت ها برای محاسبه سود خود از روش های مختلف حسابداری استفاده می کنند، ممکن است این سود تحت تاثیر قرار بگیرد و کمتر یا بیشتر از مقدار واقعی خود نشان داده شود.
• نسبت های p/e بالا یا پایین همیشه نشان دهنده ارزنده بودن و یا گران بودن سهم نیستند. بلکه همانطور که گفته شد بالا یا پایین بودن این نسبت، توقع بازار از آینده شرکت و سودآوری آن را نشان می دهد.
• p/e یک ابزار مناسب برای ارزش گذاری شرکت است، ولی به تنهایی کافی نیست. بهتر است برای خرید سهام علاوه بر استفاده از این نسبت کاربردی، ابزارهای بیشتری را نیز مورد استفاده قرار دهید.
• برای شرکت هایی که سود ندارند و اصطلاحا زیانده هستند، محاسبه p/e عملا کاربردی ندارد.
• تنها به اتکای ضریب P/E اقدام به خرید و فروش سهام نکنید.

آموزش بیشتر در کانال آپارات : www.aparat.com/amozeshisho

نویسنده و گردآورنده : محمد باغدار